W dniu 26 marca 2024 r. o godz. 14.00 odbył się kolejny wykład otwarty w naszym projekcie. Zatytułowany został: „Integracja europejska – czy to wymysł czasów współczesnych czy „odwieczne” marzenie mieszkańców Europy?”.
Dr hab. Arkadiusz Indraszczyk dokonał analizy wybranych idei i projektów integracji w Europie w okresie od starożytnej Grecji do połowy XX wieku. Profesor zwrócił uwagę, że projekty od średniowiecza do czasów przełomu XVIII i XIX stulecia miały na celu wykluczenie wojen pomiędzy chrześcijanami w Europie, a od XV stulecia dodatkowo obronę Europy przed agresją Imperium Osmańskiego. Przesłanki idei integracyjnych zmieniły się wieku XIX, kiedy to w większości projektów integracji chodziło o uzyskanie wolności politycznej dla narodów europejskich, które znajdowały się pod panowaniem kilku imperiów europejskich. Projektodawcy zdając sobie sprawę, że narody te (np. Polacy, Czesi, Chorwaci, Węgrzy i inne) nie będąc w stanie same wywalczyć sobie niepodległości, proponowali by tę wolność uzyskali razem we wspólnej federacji politycznej, w której wszystkie narody europejskie (lub części Europy, jeżeli były to projekty regionalne) miałyby równe prawa polityczne i takie same warunki rozwoju. Cechą wspólną większości projektów integracyjnych XIX i XX wieku było proponowanie tworzenia federacji politycznych z wyraźnym rozdzieleniem kompetencji pomiędzy władzami federacji a władzami państw członkowskich, zawsze dla poziomu federacji rezerwując politykę zagraniczną, politykę obrony, handel ponadnarodowy. Profesor większą uwagę zwrócił na projekty z okresu lat 1918-1939, w szczególności na PanEuropę Richarda Coudenhove-Kalergiego, federację środkowoeuropejską Milana Hodzy i Stany Zjednoczone Europy Aristida Brianda. Profesor Indraszczyk wspomniał też o polskich ideach i projektach integracji europejskiej, ale zaznaczył, że im będzie poświęcony odrębny wykład.
